Գիտություն

Reprogrammed the Havana International Book Fair

Երեքշաբթի, Նոյեմբերի 28, 2023
Reprogrammed the Havana International Book Fair

Changed the date of the Havana International Book Fair According with the website Cubadebate, the date of the International party of the book in Cuba, scheduled to next year's February...

Ծայրահեղական Աջի Առաջացումը- Ջան Բելամի Ֆաստերը Նեոֆաշիստի մասին

08 Փետրվարի 2020

Ծայրահեղական Աջի Առաջացումը- Ջան Բելամի Ֆաստերը Նեոֆաշիստի մասին (Մաս 3)

Աշխարհը գնում է դեպի «Կործանում թե Հեղափոխություն

Այս երևույթի վրա իր բացասական ազդեցությունն է թողնում նաև համաշխարհայի ձախի դժվարություններն ու թույլ լինելը: Սովետական Միության և սոցիալ դեմոկրատիայի փլուզումը և ամեն տեղ կապիատալիզմի աշխուժացումը «զինաթափեց» ձախին: Թվում է թե այս բացը լրացնում է աջ ճակատը: Այստեղ կարևոր է հասկանալ, որ աջ ճակատի և ձախ սոցիալիստների դիրքորոշումները, կապիտալիզմի և լիբերալ-դեմոկրատիկ պետությունների կառուցվածքային ճգնաժամային ժամանակահատվածում միևնունը չէ: Քաղաքական աջ ճակատի և կապիտալիստական դասակարգի խնդիրը հիմնականում ներկա համակարգի պաշտպանելն է, հատկապես կոշտ տնտեսական խնայողության նեոլիբերալ քաղաքականության առաջ տանելը, որ արդեն կորցրել է իր օրինականությունը՝ «կրկին Ամերիկային հսկա դարձնելու» ուղղությամբ: Վեբերը իր հայտնի ասածվածքի մեջ պետությունը սահմանելու նպատակով այսպես է ասում՝ «պետությունը որպես մի կենդանի էակ իրավունք ունի օրինական ձևով ուժ կիրառել»: ֆաշիստական պետությունում, ինչպես նազիստների գաղափարախոս Կարլ Էշիթն է ասում՝ «պետության օրինականությունը առաջնորդի հիմքում է ընկած, առաջնորդը մենաշնորհային իրավունքներ ունի, որի մեջ է մտնում նաև ուժի կիրառումը»:

Ձախ ճակատի համար, բարդ մարտահրավերներ շատ կան: Ձախակողմյա ուժերը ընտրության առջև են կանգնած՝ մի կողմից սոցիալ դեմոկրատիայի քաղաքականությունները, որոնք ծրագրվել են որպեսզի կապիտալիզմին ստիպեն հանդես գալ ամբողջ հասարակության կողմից, սակայն,  մի կողմից հաշտվողական գիծ է առաջ տանում նեոլիբերալիզմի հետ ու մյուս կողմից դեմ է դեպի սոցիալիզմ իսկական շարժումը երկարատև հեղափոխական նպատակով կապիտալիզմի/իմպերիալիզմի առաջ տանելուն: Սոցիալ դեմոկրատիան ստրատեգիապես ավելի քան երբեք տնտեսության վերակառուցման ու անկման շրջանում իր անկարողությունն է ցույց տվել ու փաստվել է, որ անգամներ հանձնվել է նեոլիբերալ իշխանությանը, մինչ դեռ որևէ մաքուր սոցիալիստական ջանքեր մարտահրավերի է հրավիրում համակարգի հիմունքներն ու հանդիպում է կապիտալիստական համակարգի դիմադրությանը: Ձախ պոպուլիզմը, որը որևէ կապ չունի այսպես կոչված աջ պոպուլիզմի հետ, վերջին տասնամյակներում ի հայտ է եկել որպես ռադիկալ ալտերնատիվ ստրատեգիա և իր ճանապարհը առանձնացրել է սոցիալ դեմոկրատիայից ու սոցիալիզմից: Այդուհանդերձ չի կարողացել իր ժողովրդավարական բազայից օգտվել որպես կազմակերպված միջոց քաղաքական փոփոխությունների համար: Ձախ պոպուլիզմը  իր քաղաքական հայացքները վերցրել է հետ Մարքսիստական հեղինակներից, օրինակ Էրնեստո Լակլաոից (Ernesto Laclau) և Շանտալ Մուֆից, որոնք խոսում են բանվոր դասակարգի և միջին դասակարգի ցածր խավերի համերաշխությունից համատեղ ստեղծել ձախ պոպուլիստական ստրատեգիա, որը հեռու է բանվոր դասակարգի նպատակներից: Սա նշանակում է գործնականում հետ նստել դասակարգից «Գերամեշի» ձևով՝ պրագմատիկ մի գործողություն «հակահեգեմոնիկ» ճակատ ստեղծելու նպատակով: Սակայն նրանք միջին դասակարգի ցածր խավերին բանվոր դասակարգի գլխավորությամբ գրավելու փոխարեն, ստեղծել են մեծամասնություն կամող հակա էլիտա շարժում, որը չի անցնում մանր բուրժուազիայի գաղափարախոսության սահմաններից:

Արդյունքում ստացվում մի շարժում, որտեղ բացակայում է բացահայտ հակադրություն կապիտալիզմի դեմ: Նման շարժման օրինակներից կարող ենք հիշատակել Հունաստանի Սիրիզա շարժումը, որը ճանապարհը հարթեց ավանդական աջ հակակոմունիստական ճակատի՝ նոր դեմոկրատիայի վերադարձի և իշխանության հասնելու համար:  Կապիտալիզմի հսկա մեքենան երբեք չի կարող հանգիստ մնալ կամ չզբաղվի իրեն հզորացնելով: Նույնիսկ եթե նոր կապիտալի ներդրումի տեսակետից հրաժարվի կապիտալի կուտակումից, կարիք ունի անընդհատ իր արժեքի տարածմանը: Բանվոր դասակարգը կապիտալիզմի տապալման գործում ձախողվելով, տարբեր եղանակներով պայքարի տեսքեր է ստացել տնտեսության, քաղաքական ու մշակութային ոլորտներում, օրինակ աշխատանքի ընդհանուր պայմանների, բնակարանի, միջավայրի և տնտեսական օրենքների, բարօրության, թոշակառուների իրավունքների, ընդհանուր կրթության, ընդհանուր տրանսպորտի, առողջապահության, հասարակության և մշակութային կառույցներ և մարդկային քաղաքական/օրինական իրավունքների: Ամբողջ մի պահանջների փաթեթ համակարգի նյութական ու մշակութային արմատներում, որը աշխատում է անկախ կապիտալիզմի տրամաբանությունից: Ժողովրդի այս օրինական իրավուքներն ու ամուր դիրքորոշումները, որոնք ձեռք են բերվել նրանց քրտնաջան աշխատանքների հետևանքով, արգելքներ են ստեղծում, որտեղ կապիտալիզմը ճգնաժամերի շրջաններում, աշխատում է դրանք հաղթահարելով, ինքը վերածվում է ավելի շատ ագահության ու կապիտալի կուտակման: Ամերիկայում և Անգլիայում կապիտալիստական համակարգը թուլացնում է բանվորների կարողությունը բնակարաներ, հարմար առողջապահական ապահովագրություն կամ թոշակառուների իրավունքներ  ունենալուն: Պետական դպրոցները եթե ոչ բոլորն են դառնում մասնավոր, ապա առնվազն մուտք են գործում շուկայի աշխարհ: Այս բոլոր կապիտալները հոսում են դեպի ֆինանսա-մոնոպիստական կապիտալի գանձարան: Միևնույն ժամանակ կապիտալը հանդիպում է մի մեծ քանակի բնակչության, որոնք ապստամբ են և անընդհատ դիմադրում են նրանց դեմ, չնայած դեռ բացահայտ աբստամբության չեն հասել: Այս խնդիրը կուտակման համար և նեոլիբերալիզմին պատկանելիության զրկելու վտանգ է ներկայացնում, այդ իսկ պատճառով ֆինանսա-մոնոպոլիստական կապիտալը որոշել է օգտվել ռիակցիոն ու կռվարար ուժերից իր իշխանությունը կամ ուժը ամրապնդելու համար: Չնայած նման ուժերը որոշ հարցերում հակասության մեջ են գտնվում կապիտալիստական համակարգի հետ: 

Պետք է եզրակացնենք, որ նեոֆաշիզմի առաջացումը կապիտալի խորը հակասությունների արդյունք է, հատկապես կապիտալիստական համակարգի կառուցվածքային ճգնաժամը, նեոլիբերալիզմի հարձակումը բանվոր դասակարգին, լիբերալ-դեմոկրատիկ պետության անկայունությունը և միջին դասակարգի ցածր խավերում ռադիկալ աջ ռիակցիոն ուժերի արթնացումը:   

Այն ինչ ասպարեզում բացակայում է, ուժեղ պոտենցիալով գոյություն ունի և պատրաստ է նոր ակտիվացման ձևով հանդես գալ, աշխատավոր և աշխատավարձ ստացող հասարակությունն է, որը գոյություն ունի ամեն տեղ, որը հրաբուխայի ձևով ակտիվանալու է և իրոք աշխարի բոլոր ծայրամասերում գոյություն ունի:  Մի բան հստակ է՝ աշխարհը ապագա քանի տասնամյակների ընթացքում հանդիպելու է անվերադարձ հակասությունների ու ենթարկվելու է անվերադարձ փոփոխությունների՝ ինքը համակարգը դեպի քայքայման է գնում, մինչ դեռ ամբողջ մոլորակը որպես մարդկանց բնակավայր իր հետ ներքև է քաշում և տապալում: Մենք առնչվում ենք այն երևույթի հետ, որ ժամանակին Մարքսը անվանում էր «կործանում կամ հեղափոխություն»:  

Ծայրահեղական Աջի Առաջացումը- Ջան Բելամի Ֆաստերը Նեոֆաշիզմի մասին (Մաս 1)

Ծայրահեղական Աջի Առաջացումը- Ջան Բելամի Ֆաստերը Նեոֆաշիստի մասին (Մաս 2)

Շարունակել

ԱՎԵԼԱՑՆԵԼ ՄԵԿՆԱԲԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ