Բաժիններ
0
Կապիտալիզմի երկար պատմության մեջ առաջին անգամ համաշխարհային տնտեսական ծանրության կենտրոնը վճռականորեն տեղափոխվում է դեպի արևելք: Առևտրի հաշվեկշիռն այժմ ձեռնտու է Չինաստանին, և Երրորդ աշխարհի երկրները պատրաստվում են ԱՄՆ-ի հեգեմոնիայի դարաշրջանի ավարտին, համաշխարհային կապիտալիստական համակարգում պարտադրված անհավասարակշռության շրջանին, որն արագացրեց հետգաղութային հասարակությունների թերզարգացումը: Այս գործընթացի արդյունքում սանձազերծված տեկտոնական շարժումները ցնցումներ են առաջացնում ամբողջ աշխարհով մեկ: Այսպես կոչված «արևմտյան աշխարհը», որը ձևավորվել է դարերի ընթացքում կապիտալի գերիշխանությամբ, անզոր է սովի, աղքատության և կլիմայի փոփոխության աղետների առջև: Հին գաղութատիրական տերությունները, որոնք սահմանափակված են իրենց տնտեսական հզորությունը հասարակության բարելավման ուղղությամբ ուղղորդելու համար, մի գործընթաց, որը կվիճարկի մասնավոր սեփականության գերակայությունը, ռեսուրսներ են օգտագործում մասնավոր հարստության…
Կարո Լուկաս (բուն անունով՝ Կարօ Ղուկասեան, սեպտեմբերի 4, 1949, Սպահան, Իրան - հուլիսի 8, 2010, Թեհրան, Իրան), պարսկահայ գիտահետազոտող և ճարտարագետ։ Նա հայտնի է որպես «Իրանի ռոբոտատեխնիկայի հայր»: Կարո Լուկասը ծնվել է 1949 թվականին Սպահանում։ Ավարտել է Թեհրանի «Քուշեշ-Դավթյան» միջնակարգ դպրոցը։ Ուսումը շարունակել է Թեհրանի Պետական համալսարանի Տեխնիկական գիտությունների ֆակուլտետի էլեկտրական ճարտագիտության ճյուղում 1973 թվականին, ավարտելով մագիստրատուրան։ Ապա ուսման շարունակման համար մեկնել է ԱՄՆ-ի Բերքլի համալսարան, 1976 թվականին էլեկտրական և համակարգչային գիտությունների բաժնից ստանալով ասպիրանտուրա՝ համակարգերի հսկողություն թեքումով։ Ապա վերադարձել է Իրան, որտեղ 30 տարի դասավանդել և գիտահետազոտական աշխատանքներ է ղեկավարել Թեհրանի Պետական համալսարանի իր ուսանած Տեխնիկական գիտությունների ֆակուլտետում։ 2006…
Կապիտալիզմի երկար պատմության մեջ առաջին անգամ համաշխարհային տնտեսական ծանրության կենտրոնը վճռականորեն տեղափոխվում է դեպի արևելք: Առևտրի հաշվեկշիռն այժմ ձեռնտու է Չինաստանին, և Երրորդ աշխարհի երկրները պատրաստվում են ԱՄՆ-ի հեգեմոնիայի դարաշրջանի ավարտին, համաշխարհային կապիտալիստական համակարգում պարտադրված անհավասարակշռության շրջանին, որն արագացրեց հետգաղութային հասարակությունների թերզարգացումը: Այս գործընթացի արդյունքում սանձազերծված տեկտոնական շարժումները ցնցումներ են առաջացնում ամբողջ աշխարհով մեկ: Այսպես կոչված «արևմտյան աշխարհը», որը ձևավորվել է դարերի ընթացքում կապիտալի գերիշխանությամբ, անզոր է սովի, աղքատության և կլիմայի փոփոխության աղետների առջև: Հին գաղութատիրական տերությունները, որոնք սահմանափակված են իրենց տնտեսական հզորությունը հասարակության բարելավման ուղղությամբ ուղղորդելու համար, մի գործընթաց, որը կվիճարկի մասնավոր սեփականության գերակայությունը, ռեսուրսներ են օգտագործում մասնավոր հարստության…
Հիրադ Մոխիրի, միջազգային հարաբերությունների դոկտորա և համալսարանի դասախոս․ Այս նյութը լույս է տեսել մոտ մեկ տարի առաջ, սակայն իր կարևորության բերումով տպագրում ենք։ Իրանական դիվանագիտության կայք էջում ուղղված գրառման մեջ Հիրադ Մոխիրին գրում է. Հարավկովկասյան տարածաշրջանում Իսրայելի աշխուժության առնչությամբ, ի լրումն վերը նշված բովանդակության, Իրանի տեսանկյունից նշենք, որ վերջին տարիներին Թեհրանը Իսրայելի տեղաշարժերը դրել է մանրադիտակի տակ հարավկովկասյան տարածաշրջաններում, հատկապես՝ սահմանների մեջ և Ադրբեջանի Հանրապետությունում։ Այնուամենայնիվ, պետք է մատնանշել Իրանի Իսլամական Հանրապետության պրագմատիկ արձագանքը Հարավային Կովկասում Իսրայելի տեղաշարժերին, որ անցած տարիներին Իրանի ռազմավարական ուշադրության առաջնահերթությունը կենտրոնացած էր նրա օպերատիվ տարածքների և ռազմավարական խորության վրա, ինչպիսիք են. ինչպես Սիրիան, Եմենը, Իրաքը…
Նախկին խորհրդային քաղաքական և տնտեսական աջակցությունից օգտվել են նաև այլ երկրներ, այդ թվում՝ Գանան, Մալին, Սուդանը, Անգոլան, Բենինը, Եթովպիան, Ուգանդան և Մոզամբիկը: 2023 թվականի փետրվարի 18-ին Եթովպիայի Ադիս Աբեբա քաղաքում Եվրոպական միության համաժողովում Ուգանդայի արտաքին գործերի նախարար Հաջի Օդոնգոն ասաց. Հիմա գաղութարարները ցանկանում են, որ մենք դառնանք Ռուսաստանի թշնամիները, որը մեզ երբեք չի գաղութացրել։ Սա ընդունելի՞ է: Ոչ, դա մեզ համար ընդունելի չէ։ Նրանց թշնամիներն իրենց թշնամիներն են։ Մեր ընկերները մեր ընկերներն են: Շատ հարավային երկրներ, ճիշտ թե սխալ, այսօրվա Ռուսաստանը համարում են նախկին Խորհրդային Միության իրավահաջորդը։ Խորհրդային օգնությունը ջերմությամբ է հիշում, և նրանք այժմ Ռուսաստանին հատուկ և բարենպաստ լույսի…
Հիրադ Մոխիրի, միջազգային հարաբերությունների դոկտորա և համալսարանի դասախոս․ Այս նյութը լույս է տեսել մոտ մեկ տարի առաջ, սակայն իր կարևորության բերումով տպագրում ենք։ Իրանական դիվանագիտության կայք էջում ուղղված գրառման մեջ Հիրադ Մոխիրին գրում է. «Կովկասի ապագան հղի է փոփոխություններով, և անշուշտ այն է, որ Իրան-Ռուսաստան-Հայաստան եռանկյունու դաշինքն առավել քան երբևէ անհրաժեշտ և կարևոր է դառնում աշխարհի բազմակողմ շահերի համար։ նշված երեք երկրներ. Ամենակարևոր երկիրը, որը կարող է վճռորոշ դեր խաղալ կովկասյան հարաբերությունների ապագայում, Իրանն է։ Իրանը լավ է հասկացել, որ եթե Հարավային Կովկասի տարածաշրջանի առջև կրկնի իր նախկին պասիվ ռազմավարությունը, անդառնալի կորուստներ կունենա, իսկ եթե Հայաստանին չաջակցեն Իրանը և Ռուսաստանը,…
Monthly Review Online, 3 ապրիլի, 2023 թ․ (Մաս 1) Արևմուտքի ինտելեկտուալ առաջնորդների համար անհասկանալի է հասկանալ, որ աշխարհի բնակչության երկու երրորդը պատրաստ չէ աջակցել Արևմուտքին այս պատերազմում: Բայց ես կարծում եմ, որ կան հինգ պատճառ, թե ինչու համաշխարհային հարավը չի թեքվում դեպի արևմուտք: Այս պատճառները ներկայացնում եմ այս կարճ հոդվածում։ 2022 թվականի հոկտեմբերին՝ Ուկրաինայում պատերազմի մեկնարկից մոտ ութ ամիս անց, Անգլիայի Քեմբրիջի համալսարանը կազմակերպեց հարցումներ, որտեղ հարցման ենթարկվեցին 137 երկրների բնակիչների կարծիքը Արևմուտքի, Ռուսաստանի և Չինաստանի վերաբերյալ: Այս համակցված հետազոտության արդյունքները լուրջ ուշադրության կարիք ունեն: 6,3 միլիարդ մարդկանցից, ովքեր ապրում են Արեւմուտքից դուրս, 66%-ը դրական կարծիք ունի Ռուսաստանի, իսկ 70%-ը՝…
- Monthly Review Online – Պատրաստեց՝ Հայ Ձախ Ֆորումը, (Մաս 1) Հնդկաստանը նման է մի մայրցամաքի, որը բնակչությամբ նման է Չինաստանին, և մենք երկուսս էլ ասիական երկրներ ենք: Բայց Հնդկաստանում իրավիճակը շատ ավելի բազմազան է, քան Չինաստանում, օրինակ՝ մենք իրականում չունենք «ազգային լեզու», բայց ունենք հարյուրավոր, նույնիսկ հազարավոր լեզուներ, որոնցից ամենակարեւորը 27 լեզու է։ Հնդկաստանում տարածաշրջանային կրոնները միայն հինդուական և իսլամական չեն: Շատերը չգիտեն, որ քրիստոնեությունն իրականում սկզբում աճել է Հնդկաստանում, իսկ հետո գնացել Եվրոպա: Չեմ կարծում, որ Չինաստանի բոլոր ձեռքբերումներն արմատավորված են նրա մշակութային ժառանգության վրա, այլ նրա երկար պատմության և սոցիալիստական ուղու համադրության վրա: Թվում է, թե Չինաստանի…
Սկզբում բուրժուաները հեղափոխական դեմոկրատների մաս էին կազմում։ Իրենց դասակարգային կառավարման մեկ դարից էլ քիչ ժամանակ նրանք ստեղծեցին կամ կազմակերպեցին ավելի մեծ արտադրական ուժեր, քան իրենցից առաջ որևէ սերունդ: Իսկ երբ արևմուտքում հարկ դրեցին շների վրա, մի թերթ հումորով գրեց. Հիմա շներին մարդկանց շարքում են դասել։ Յուրաքանչյուր դասակարգային պայքար քաղաքական պայքար է։ Համազգային աշխատավորական շարժումը կարող է կուսակցություն հռչակել, քանի որ բանվորական կազմակերպությունը քաղաքական կուսակցություն է դասակարգի տեսքով։ Քննադատության զենքը չի կարող փոխարինել զենքի քննադատությանը: Նյութական բռնությունը պետք է չեզոքացվի նյութական զայրույթի միջոցով: Տեսությունն ու գիտակցությունը կարող են նյութական ուժ դառնալ, երբ տարածվեն զանգվածների մեջ։ Ռուսոյի «Սոցիալական պայմանագրից» գրքի հրատարակումից ի…
ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղար Անտոնիո Գուտերեշը վերջերս զգուշացրել է համաշխարհային հանրությանը «ավելի լայն պատերազմի» մասին։ Նա ասել է, որ եթե Ուկրաինայում հակամարտությունը սրվի, աշխարհը կգնա դեպի «լիամասշտաբ ու լայնածավալ պատերազմ»: Ըստ Euro News-ի՝ այս տարի ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայի դահլիճում երկրների ներկայացուցիչներին ուղղված իր ելույթում ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարն ասել է. մեր կյանքի իրադարձությունները»: Այս ելույթում նա նաև զգուշացրեց աշխարհի երկրներին կլիմայի փոփոխության մասին և ասաց. «Մենք պետք է արթնանանք»: Մենք պետք է գործի անցնենք»: ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարը հայտարարել է. «Իմ մտահոգությունն այն է, որ աշխարհի առաջընթացը դեպի ավելի լայն պատերազմ պայմանավորված չէ անգիտակցությամբ, և որ աշխարհը դա անում է լայն բաց աչքերով»:…
Reuters լրատվական գործակալության փոխանցմամբ՝ նոր հարցումները ցույց են տալիս, որ Ժողովրդահանրապետական կուսակցության առաջնորդ, Թուրքիայի նախագահի թեկնածու Քեմալ Քըլըչդարօղլուն այս տարվա մայիսին կայացած Թուրքիայի խորհրդարանական և նախագահական ընտրություններում հավաքել է ձայների ավելի քան 10 տոկոսը։ Այս հարցումները նաև ցույց են տալիս, որ ընդդիմադիր կուսակցությունների կոալիցիան, որը հայտնի է որպես «Էթիհադ Մելլաթ», առաջ է Էրդողանի իսլամիստական «Արդարություն և զարգացում» կուսակցությունից (AKP) և նրա դաշնակիցներից առնվազն 6%-ով, այդպիսով առաջատար լինելով Թուրքիայի խորհրդարանական ընտրություններում: Ժողովուրդների դեմոկրատական կուսակցությունը (HDP), որը ներկայացնում է Թուրքիայի քրդերին, հեշտությամբ հավաքել է ձայների ավելի քան 10 տոկոսը և կարող է պահպանել իր տեղերը խորհրդարանում։ Հարկ է նշել, որ հայ ազգի…
