ՍՊԱՆԵԼ ՀՈՒՅՍԸ CIA-Ի ԵՎ ԱՄԵՐԻԿԱՅԻ ԲԱՆԱԿԻ ՄԻՋԱՄՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ՀԱՄԱՇԽԱՐՀԱՅԻՆ ԵՐԿՐՈՐԴ ՊԱՏԵՐԱԶՄԻՑ ՀԵՏՈ Հեղինակ՝ Վիլիամ Բլում (William Blum) ՆԱԽԱԲԱՆ (Մաս 4) Ինչքան տեսանք, ամերիկյան հասարակական կարծիքը պայմանական է այնպես, ինչպես Պավլովյան ռիակցիան է այս տերմինին: Այս տերմինը իմաստ է տալիս Ստալինի գերազանցումներին բազմաթիվ զտումներից մինչև Սիբիրում հարկադիր աշխատանքի ճամբարներ: Դա այն է, որ դասական մարքսիստ. Համաշխարհային հեղափոխության մասին լենինյան կանխատեսումները կազմում են մտադրության հռչակագիր, որն ուղղորդում է կոմունիստների բոլոր ներկայիս գործողությունները «մենք»՝ ընդդեմ նրանց: Եվ այս «նրանք» կարող են լինել Ֆիլիպիններում ֆերմեր, Նիկարագուայում որմնանկարիչ, Բրիտանական Գվինեայում օրինական ընտրված վարչապետ կամ եվրոպացի մտավորականներ, չեզոքություն Կամբոջայում, ազգայնականություն Աֆրիկայում, որոնք բոլորն էլ ինչ-որ կերպ միևնույն դավադրության մաս են կազմում, որոնցից յուրաքանչյուրը համարվում է սպառնալիք ամերիկյան կենսակերպին. Ոչ մի հող, անկախ նրանից, թե որքան փոքր, որքան աղքատ կամ հեռու է այն, չի կարող ստեղծել այս կոմունիստների վտանգը: Այս գրքում արծարծված դեպքերը ցույց են տալիս, որ միջամտության կոնկրետ նպատակներում, կամ քաղաքական մարդկանց կողմից կուսակցություններ, շարժումներ, թե կառավարություններ. նրանք իրենց «կոմունիստ» են ասում, թե ոչ, տարբերությունը մեծ չէ։ Կարևոր չէ՝ մեր թիրախը դիալեկտիկական մատերիալիզմի գիտնականներն էին, թե անգրագետ մարդիկ, ովքեր երբեք չեն լսել անգամ Մարքսի անունը. արդյոք նրանք աթեիստ են, կամ նրանց մեջ կա կոմունիստական կուսակցության հզոր քահանա, թե ոչ; Բռնի հեղափոխությամբ իշխանություն եկած լինեն, թե խաղաղ ընտրություններով... բոլորն էլ ի սկզբանե «կոմունիստ» էին։ Սովետական ԿԳԲ-ն պատկերված է, թե ոչ, ամենևին էլ կարևոր չէ։ Բազմիցս ընդգծվել է, որ Ամերիկայի ԿՀՎ-ն օգտագործում է իր կեղտոտ հնարքները հիմնականում ՊԱԿ-ի (Պետական Անվտանգության Կոմիտեի) գործողություններին ի պատասխան, որոնք «ավելի կեղտոտ» են եղել։ Այս պնդումը լիովին սուտ է։ Նման դեպք կարող է պատահած լինել միայն մեկ անգամ ԿՀՎ-ի կյանքի ընթացքում, բայց այս միջադեպը լավ թաքնված է այս երկու չար կազմակերպությունների հարաբերություններում, գործընկերների միջև եղբայրության և փոխադարձ հարգանքի նշանն ավելի ակնհայտ է, քան անհատ առ անհառ կռիվները: ԿՀՎ նախկին սպա Ջոն Սթոքվելի (John Stockwell) այսպես էր գրում՝ . «Գործողությունների ղեկավարները, գոնե սովորական գործունեության դեպքերում, իրականում ավելի շատ մտածում են ԱՄՆ դեսպանի, նրա անձնակազմի, ապա կենտրոնի սահմանափակող հրամանների և տեղական համայնքի քմահաճ հարևանների մասին՝ որպես գործողության հնարավոր ռիսկեր: Հետո հերթը տեղի ոստիկանությանն է, որին հաջորդում է մամուլը։ Կա Գե Բե-ի`KGB աշխատանքը վերջինն է: Ես իմ ղեկավարած գործունեության տասներկու տարիների ընթացքում երբեք չեմ տեսել կամ լսել, որ ՊԱԿ-ը հարձակված լինի կամ կանխի ԿՀՎ գործողությունները։ Ստոկվելն ավելացնում է, որ տարբեր հետախուզական ծառայություններ չեն ցանկանում բարդացնել իրենց աշխարհը՝ միմյանց սպանելով»։ Եթե ԿՀՎ-ի աշխատակցին կեսգիշերին հեռավոր ճանապարհի վրա անվադողը ծակվի, նա անմիջապես կընդունի ԿԳԲ-ի սպայի առաջարկը զբոսանքի գնալու և մի բաժակ խմիչք խմելու համար: Փաստորեն, շատ անգամ ԿՀՎ-ի և ԿԳԲ-ի աշխատակիցները շփվում են միմյանց հետ իրենց տներում: ԿՀՎ-ի փաստաթղթերը լի են գրեթե բոլոր հետախուզական-լրտեսական Աֆրիկյան M կայաններում նման հարաբերությունների մասին հիշատակումներով։ «Կրակի հետ կրակի դեմ պայքարի» ջատագովները երբեմն վտանգավոր կերպով պնդում են, որ եթե, ասենք, ՊԱԿ-ը մասնակցություն է ունեցել 1968 թվականին Չեխոսլովակիայի կառավարության տապալմանը, ապա ոչ մի վատ բան չկա ԿԸՎ մասնակցության հարցում 1973 թվականին Չիլիի կառավարության տապալման գործում: ՊԱԿ-ի ձեռքով ժողովրդավարությունը ոչնչացնելու պատճառով միջոցները պահվում են բանկային հաշվի վրա, որտեղից ԿՀՎ-ն իրավասու է գումար հանել: Այսպիսով, ո՞րն է ընդհանուր հիմքը ամերիկյան միջամտությունների տարբեր նպատակների մեջ, որոնք զայրացրել են նրանց և հաճախ աշխարհի ամենահզոր երկրի և նրա ռազմական ուժին: Երրորդ աշխարհի մասին այս գրքում նկարագրված գրեթե բոլոր դեպքերում նկատվում է մի տեսակ «ինքնորոշման» քաղաքականություն, քաղաքականությունը որոշելու և առաջ տանելու ցանկություն անկախ Միացյալ Նահանգների արտաքին քաղաքական նպատակներից և դիմադրելու ենթարկվելուց Միացյալ Նահանգների տնտեսական և քաղաքական քաղաքականությանը, բ) Սոցիալիստական բլոկի հետ հարաբերությունները հնարավորինս նվազագույնի հասցնելուց հրաժարվելը կամ երկրում ձախերին ճնշելը կամ նրա հողում ԱՄՆ ռազմական ներկայությունը չողջունելը և ի վերջո սառը պատերազմում չդառնալ ամերիկայի ձեռքում որպես գործոն: (գ) Փորձ կատարել փոխելու կամ փոփոխություն առաջացնելու այն կառավարություններում, որոնք չունեն վերոհիշյալ նկրտումներից որևէ մեկը. Օրինակ՝ նման փորձը դրսեւորվել է մի կառավարությունում, որը գտնվել է ԱՄՆ-ի աջակցության ներքո։ Շարունակելի...