2023 թ BRICS-ի 15-րդ գագաթնաժողովը տեղի ունեցավ օգոստոսի 22-24-ը Յոհանեսբուրգում, որտեղ միջոցառմանը ներկա էին տարբեր երկրների առաջնորդները, որոնք քննարկեցին տարբեր հարցեր, ներառյալ BRICS-ի համագործակցության խորացման, գլոբալ հարավին ավելի շատ ձայն տալու և BRICS խմբի ընդլայնման հարցեր: «Արդյո՞ք մենք պետք է միասին աշխատենք խաղաղությունն ու կայունությունը պահպանելու համար, թե՞ պարզապես գնանք ենք դեպի նոր սառը պատերազմի անդունդը»: Վերոհիշյալ հարցը հարցրեց Չինաստանի նախագահ Սի Ցզինպինը. Երեքշաբթի օրը նախագահ Սի Ցզինպինը հայտնել է Չինաստանի պատրաստակամությունը խորացնել համերաշխությունը և համագործակցությունը այլ զարգացող շուկաների և զարգացող երկրների հետ՝ ավելի ճիշտ և արդար աշխարհակարգ ստեղծելու համար: Որպես զարգացող երկիր՝ Չինաստանը շնչում է նույն շունչը, ինչ մյուս զարգացող երկրները և հետամուտ է նրանց հետ ընդհանուր ապագայի, և վճռականորեն պաշտպանել է զարգացող երկրների ընդհանուր շահերը և աշխատել զարգացող շուկաների և զարգացող երկրների ներկայացուցչությունն ու ձայնը գլոբալ հարցերում բարձրացնելու ուղղությամբ, ասել է Սինը իր ելույթում, որը կարդացել է Չինաստանի առևտրի նախարար Վան Վենտաոն BRICS Business Forum 2023-ում: ԿՐԻՏԻԿԱԿԱՆ ՀԵՏԱԴԱՐՁ «Հիմա աշխարհում, մեր ժամանակներում և պատմության մեջ փոփոխությունները ծավալվում են այնպես, ինչպես նախադեպը չի ունեցել անցյալում, մարդկային հասարակությունը հասցնում է կրիտիկական հանգուցալուծման»,- նախազգուշացրել է Չինաստանի նախագահը իր ելույթում ասել է ․- «Զարգացնել համերաշխությունն ու համագործակցությունը ռիսկերն ու մարտահրավերները հաղթահարելու համար և համատեղ կառուցել ավելի լավ աշխարհ»: «Պե՞տք է հետամուտ լինենք համագործակցությանն ու ինտեգրմանը, թե՞ պարզապես տրվենք պառակտմանն ու առճակատմանը։ Պե՞տք է աշխատենք միասին՝ խաղաղությունն ու կայունությունը պահպանելու համար, թե՞ պարզապես շարունակենք գնալ դեպի նոր սառը պատերազմի անդունդը։ Չինաստանի նախագան Սին հարցրեց՝ Պե՞տք է ընդունենք բարեկեցությունը, բացությունն ու ներառականությունը, թե՞ թույլ տանք հեգեմոնիզմին և ահաբեկչական գործողություններին մեզ դեպրեսիայի մեջ գցելու համար: Արդյո՞ք մենք պետք է խորացնենք փոխադարձ վստահությունը փոխանակումների և փոխադարձ ուսուցման միջոցով, թե՞ թույլ տանք, որ գոռոզությունն ու նախապաշարմունքը կուրացնի խիղճը»: Մեր աշխարհն այսօր դարձել է ընդհանուր ապագա ունեցող համայնք, որտեղ մենք բոլորս կիսում ենք գոյատևման հսկայական փաթեթը, ասաց Սինը, նշելով, որ այն, ինչին տենչում են մարդիկ տարբեր երկրներում, «միանշանակ նոր սառը պատերազմ կամ փոքր բացառիկ բլոկ չէ. ցանկությունը բաց, ներառական, մաքուր և գեղեցիկ աշխարհ է, որը վայելում է կայուն խաղաղություն, համընդհանուր անվտանգություն և ընդհանուր բարգավաճում»: Այդպիսին է պատմական առաջընթացի տրամաբանությունը և մեր ժամանակների միտումը, ընդգծել է Սինը՝ կոչ անելով բոլոր երկրներին պահպանել աշխարհի, պատմության և մեր ընդհանուր շահերի ճիշտ տեսակետները։ Նշելով, որ գլոբալ համատեքստը չափազանց բարդ է մեր օրերում, հատկապես տնտեսական և քաղաքական ոլորտներում, Կուբայի միջազգային քաղաքականության հետազոտական կենտրոնի հետազոտող Էդուարդո Ռեգալադոն ասաց, որ BRICS-ի գագաթնաժողովը տեղի է ունենում այն ժամանակ, երբ անհրաժեշտ է ավելի շատ համագործակցություն երկրների միջև և բարգավաճում և բարեկեցություն ամբողջ աշխարհի մարդկանց միջև: «Զարգացող երկրներն ավելի ու ավելի արդիական են դառնում միջազգային ասպարեզում: Այս գագաթնաժողովը մեծապես կնպաստի նոր համաշխարհային տնտեսական և քաղաքական կարգի ձևավորմանը: Այն կօգնի փոխել ներկայիս իրավիճակը միջազգային հարաբերությունների հարցում»,- ասաց նա: ՃԱՆԱՊԱՐՀ ԴԵՊԻ ԱՌԱՋ Սինը իր ելույթում ընդգծում է ներառական զարգացման, համընդհանուր անվտանգության, մշակութային փոխանակման և զարգացող տնտեսությունների և զարգացող երկրների հավաքական վերելքի կարևորությունը՝ հանուն ավելի լավ աշխարհի՝ հայտնելով Չինաստանի պատրաստակամությունը խորացնել համերաշխությունը և համագործակցությունը այլ զարգացող շուկաների և զարգացող երկրների հետ։ Միջազգային կարգն ավելի արդար և արդարացի դարձնելու ուղղությամբ։ «Մենք պետք է նպաստենք բոլորի զարգացմանն ու բարգավաճմանը», - ասել է Սինը, հավելելով, որ հաստատակամությամբ, քրտնաջան աշխատանքով և հսկայական զոհողություններով շատ զարգացող շուկաներ և զարգացող երկրներ կարողացան անկախություն ձեռք բերել, և «ամեն ինչ մենք անելու ենք մեր ժողովրդի համար ավելի լավ կյանք ապահովել»: «Յուրաքանչյուր երկիր ունի զարգացման իրավունք, և յուրաքանչյուր երկրի ժողովուրդն ունի երջանիկ կյանք հետամուտ լինելու ազատություն», - ասել է Սինը, նշելով, որ Չինաստանը կաշխատի բոլոր մյուս երկրների հետ՝ արագացնելու համագործակցությունը Գլոբալ զարգացման նախաձեռնության շրջանակներում, դիմակայելու ընդհանուր մարտահրավերներին և միասին կաշխատենք ավելի լավ կյանք ապահովել ամբողջ աշխարհի ժողովրդի համար: «Մենք պետք է հասնենք համընդհանուր անվտանգության», - ասել է Սին, հավելելով, որ միայն ընդհանուր, համապարփակ, համագործակցային և կայուն անվտանգության նոր տեսլականին նվիրվածությունը կարող է հանգեցնել համընդհանուր անվտանգությանը: Սինը ավելացրել է, որ Չինաստանը պատրաստ է բոլորի հետ համատեղ հետամուտ լինել Գլոբալ անվտանգության նախաձեռնությանը, երկխոսություն վարել և հակադրվել առճակատմանը, ստեղծել գործընկերություն, բայց ոչ դաշինք, և հետամուտ լինել շահեկան արդյունքի և դեմ լինել զրոյական գումարի խաղին, և միասին աշխատել անվտանգության համայնք ստեղծելու համար: «Մենք պետք է հավատարիմ մնանք քաղաքակրթությունների միջև փոխանակմանը և փոխադարձ ուսուցմանը», - ասաց Սինը, ընդգծելով, որ մարդկային քաղաքակրթությունն իր բնույթով գունեղ է, և դիտավորյալ բաժանում ստեղծելը «ժողովրդավարություն ընդդեմ ավտորիտարիզմի» և «ազատականության ընդդեմ ինքնավարության» պնդմամբ կարող է միայն պառակտել երկիրը և աշխարհը հանգեցնել քաղաքակրթությունների բախման: Չինաստանը, Սինի խոսքերով, ողջունում է բոլոր մյուս երկրներին ներգրավվել Համաշխարհային քաղաքակրթական նախաձեռնության շրջանակներում համագործակցության մեջ, խթանել մարդկության ընդհանուր արժեքները, խրախուսել տարբեր քաղաքակրթություններին իրենց լավագույնը դրսևորելու և միասին ծաղկելու և մարդկային քաղաքակրթությունը նորացնելու համար: BRICS-ի կողմից ներկայացված զարգացող շուկաների և զարգացող երկրների հավաքական վերելքը հիմնովին փոխում է գլոբալ բնապատկերը, ընդգծել է Սին, նշելով, որ ինչպիսի դիմադրություն էլ լինի, BRICS-ը, որը դրական և կայուն ուժ է բարու համար, կշարունակի աճել: «Մենք կձևավորենք ավելի ուժեղ BRICS ռազմավարական գործընկերություն, կընդլայնենք «BRICS Plus» մոդելը, ակտիվորեն կնպաստենք անդամակցության ընդլայնմանը, կխորացնենք համերաշխությունն ու համագործակցությունը այլ զարգացող շուկաների և զարգացող երկրների հետ, կնպաստենք գլոբալ բազմաբևեռությանը և ավելի մեծ ժողովրդավարությանը միջազգային հարաբերություններում և կնպաստենք միջազգային կարգի կայացմանը և ավելի արդար և արդարացի համակարգի ստեղծմանը»,- ասել է Սինը։ ՉԻՆԱՍՏԱՆԻ ՀՆԱՐԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆԸ Չինաստանը կմնա կարևոր հնարավորություն աշխարհի զարգացման համար, ասել է Սինը իր ելույթում՝ ընդգծելով Չինաստանի վճռականությունը բարձր ստանդարտների բացման առաջխաղացման, համաշխարհային մակարդակի, շուկայական ուղղվածություն ունեցող բիզնես միջավայրի խթանման, որը կառավարվում է առողջ իրավական դաշտով և կառուցելով գլոբալ ուղղվածություն ունեցող ազատ առևտրի գոտիների բարձր ստանդարտների ցանց: Չինաստանն ունի մի քանի հստակ առավելություններ՝ համակարգային առումով սոցիալիստական շուկայական տնտեսություն, պահանջարկի առումով գերչափ շուկա, առաջարկի առումով լիարժեք արդյունաբերական համակարգ և մարդկային ռեսուրսների առումով առատ, բարձր տրամաչափի աշխատուժ և ձեռնարկատերեր։ Չինաստանի տնտեսությունն ունի ուժեղ ճկունություն, հսկայական ներուժ և մեծ կենսունակություն, իսկ Չինաստանի երկարաժամկետ աճը պահպանող հիմունքները կմնան անփոփոխ: Քանի որ այն ձգտում է հասնել արդիականացման իր ավելի քան 1,4 միլիարդ բնակչության համար, Չինաստանը, անկասկած, ավելի մեծ ներդրում կունենա համաշխարհային տնտեսության մեջ և ավելի շատ հնարավորություններ կապահովի համաշխարհային բիզնես համայնքի համար, ասել է Սինը: Չինաստանի ՀՆԱ-ն տարեկան կտրվածքով աճել է 6,3 տոկոսով 2023 թվականի երկրորդ եռամսյակում, ընդ որում ապրանքների ներմուծման և արտահանման ընդհանուր ծավալը տարեկան կտրվածքով աճել է 2,1 տոկոսով՝ մինչև 2,81 տրիլիոն ԱՄՆ դոլար: Կանխատեսվում է, որ 2023 թվականին Չինաստանի տնտեսությունը կաճի 5,6 տոկոսով, ինչը գլխավորում է սպառողների պահանջարկի վերականգնումը: Ենթակառուցվածքներում և արտադրությունում կապիտալ ծախսերը, ինչպես ասվում է Համաշխարհային բանկի հունիսին հրապարակված մամլո հաղորդագրության մեջ, ակնկալվում է մնալ ճկուն: Չինաստանի մասնաբաժինը համաշխարհային տնտեսության մեջ վճռորոշ է. Շարունակելով ներքին բարեփոխումները և արագացնելով իր ներքին շուկայի բացումը արտասահմանյան ընկերությունների համար՝ Չինաստանը հնարավորություններ է առաջարկում մնացած աշխարհին, ասել է Ֆրանսիա-չինական բարեկամության Փարիզի ասոցիացիայի փոխնախագահ Լյազիդ Բենհամին: «Ներդրումներ կատարելով զարգացող երկրներում՝ այն մեծացնում է այն երկրների գրավչությունն ու տնտեսական կայունությունը, որոնք ցանկանում են կայուն զարգանալ»,- ասել է Բենհամին։ Թարգմանությունը՝ Հայ Ձախ Ֆորումի