0
Պատմական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր, ՀՀ ԳԱԱ պատմության ինստիտուտի փոխտնօրեն, խորհրդային շրջանի պատմության ոլորտի Հայաստանի առաջատար մասնագետ Կարեն Խաչատրյանը Sputnik Արմենիայի եթերում անդրադարձել է Հայկական ԽՍՀ կազմավորման 100-ամյա հոբելյանին։ ՌԱԴԻՈ 71/99 Խաչատրյան. «Հայաստանի խորհրդայնացմամբ վերականգնվեց հայ–ռուսական դարավոր զինակցությունը» Թողարկման մասին Կարեն Խաչատրյանի դիտարկմամբ` ուղիղ հարյուր տարի առաջ հայությունն ապրում էր մի ճակատագրական ժամանակաշրջան, երբ քեմալական Թուրքիայի կողմից սանձազերծված պատերազմում մենք տանուլ տվեցինք, ինչի հետևանքները շատ ծանր էին Հայաստանի ազգաբնակչության համար, և շատ ավելի ծանր կլինեին, եթե Հայաստանը չխորհրդայնացվեր։ «Դա, իհարկե, իրականացվեց դրսից, նաև ուժի միջոցով, բայց ի պատիվ Հայաստանի Առաջին հանրապետության իշխանությունների` նրանք գնացին խորհրդայնացման համաձայնագրի ստորագրմանը և խաղաղ պայմաններում իշխանությունը…
Հարցազրույցների շարան հայոց պատմության կարևորագույն հարցերի շուրջ,Հայաստանի Հանրապետության պատմական գիտությունների դոկտոր պրոֆեսոր ՎԼԱԴԻՄԻՐ ՊԵՏՐՈՍՅԱՆ հետ:
Covid, հետո պատերազմ․․․ Մեր տնտեսությունն ի՞նչ վիճակում է՝ ծա՞նր, թե՞ ծայրահեղ ծանր․ «Առաջին լրատվական»-ի հարցին տնտեսագետ Գագիկ Մակարյանը պատասխանեց․ «Ես կհամարեի ոչ թե ծանր կամ ծայրահեղ, այլ դժվարին։ Այսինքն՝ ես դեռևս մեղմ իրավիճակ եմ համարում, բայց դա չի նշանակում, որ մենք չենք կարող հայտնվել ծանր կամ ծայրահեղ ծանր իրավիճակներում։ Այս պահին դժվարին է, որովհետև դժվարությունները, հատկապես կորոնավիրուսի, այնուհետև պատերազմական իրավիճակի հետ կապված, տեղի ունեցան այն պատճառով, որ բազմաթիվ աշխատողներ հիվանդացան, չկարողացան ապահովել տնտեսական գործունեության ռիթմը ձեռնարկություններում, ինչպես նաև աշխատողների մի մասը մասնակցեց զորահավաքներին, որպես կամավորներ մասնակցեցին պատերազմին և այդ մարդկանց մի մասը վիրավորվել կամ զոհվել է։ Այսօր մենք ունենք աշխատուժի…
1988 թվականի դեկտեմբերի 7-ին՝ 11:41-ին, Հայաստանի հյուսիսում տեղի ունեցավ ավերիչ երկրաշարժ՝ 10 բալ ուժգնությամբ: Հաշված վայրկյանների ընթացքում լրիվ կամ մասնակի ավերվեցին Սպիտակ, Լենինական, Կիրովական, Ստեփանավան քաղաքները, Սպիտակի, Ախուրյանի, Գուգարքի, Արագածի, Կալինինոյի, Ստեփանավանի շրջանների հարյուրից ավելի գյուղեր ու բնակավայրեր:32 տարի առաջ տեղի ունեցած ավերիչ երկրաշարժի հետևանքով տուժեցին 21 քաղաք և շրջան, 342 գյուղ, անօթևան մնաց 514 հազար մարդ: Բնական աղետը խլեց ավելի քան 25 հազար մարդու կյանք, մոտ 20 հազար վիրավոր եղավ: Զոհերը հատկապես շատ էին Գյումրիում՝ մոտ 15-17 հազար, և Սպիտակում՝ 4 հազար մարդ: Սպիտակի երկրաշարժի հետևանքով ավերվեց Հայաստանի ամբողջ բնակֆոնդի 17 տոկոսը, մեծ վնաս հասավ գործարաններին, պատմական հուշարձաններին:Երկրաշարժից հետո…
«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է Մոսկվայի «Միաբանություն» կենտրոնի նախագահ Սմբատ Կարախանյանը։ – Պարոն Կարախանյան, նոյեմբերի 9-ի հայտնի համաձայնագրից հետո Հայաստանում լարված մթնոլորտ է ստեղծվել, և իրավիճակի հանգուցալուծումը շատերը տեսնում են վարչապետ Փաշինյանի հրաժարականի մեջ։ Ի՞նչ տրամադրություններ կան այս իմաստով Ռուսաստանում։ – Սպասելի էր, որ ցանկացած իրավիճակում տարբեր քաղաքական ուժեր՝ մանավանդ արմատական ընդդիմադիր, նախկին իշխանություններին հարող ուժերը, կփորձեն ձգտել իշխանության։ Բայց դժբախտությունն այն է, որ այդ մարդիկ թեպետ գալիս են Մոսկվա, զրույցներ ունենում, կոնկրետ ինչ-որ բան փոխելու ճանապարհային քարտեզ չեն առաջադրում։ Այդ մարդկանց արտահայտած հիմնական միտքը հետևյալն է. «Մոսկվա ջան, դուք մեզ ինչ-որ կասեք, մենք ավելի լավ կանենք, քան այսօրվա գործող իշխանությունը»։…
ՍԴ Հնչակեան կուսակցութեան Կեդրոնական վարչութիւնը իր խոր մտահոգութիւնը կ'արձանագրէ Հայաստանի մէջ ստեղծուած ներքաղաքական իրավիճակի կապակցութեամբ: Եռակողմ համաձայնութեան ստորագրումէն աւելի քան երեք շաբաթ անց, չեն դադրիր երկիրը ապակայունացնող եւ հասարակութեան մօտ ատելութիւն, խուճապ ու յուսահատութիւն սերմանող կոչերն ու յայտարարութիւնները: Աւելին, ընդդիմադիր ուժերը, լուծումներ առաջարկելու փոխարէն՝ դիտաւորեալ ու շեշտուած կերպով կ'օգտագործեն նախկին իշխանութեան ծառայող մամուլն ու խորհրդարանի ամպիոնը՝ երկրին մէջ անիշխանութեան ու քաոսի թիւր երեւոյթ ստեղծելու նպատակով: Ճակատագրական այս պահուն, երբ բառացիօրէն կը գծուին Հայաստանի եւ Արցախի սահմանները, երբ ունինք ռազմագերիներու եւ անհետ կորածներու անյետաձգելի հարց, գաղթականներու հարց եւ երբ երկրին մէջ կը մոլեգնի «Քորոնա» ժահրը՝ խլելով օրական տասնեակ կեանքեր, կը թուիր,…
Նոյեմբերի 29-ը, Հայաստանի երկրորդ հանրապետության և Սովետական Հայաստանի հիմնադրման 100 ամյակի տարեդարձի օրը մի այնպիսի ցավալի պայմաններում ենք նշում, որտեղ անհարժեշտ է շատ ուսանելի դասեր քաղել տեղի ունեցած երևույթներից:Կապիտալիստական համակարգը տնտեսաքաղաքական և կառուցվածքային ճգնաժամից իրեն փրկելու և Անդրկովկասում իր շահերը պահպանելու նպատակով իրենց դաշնակից՝ ՆԱՏՈ-ի անդամ՝ Թուրքիայի միջոցով և նրան ենթարկված Ադերբեջանի և ահաբեկչական ջիհադիստ խմբավորումների վարձակալությամբ սկսեցին ահռելի և անհավասար պատերազմը Հայայստանի դեմ: Այդ պատերազմը հայկական և ադերբեջանական ժողովուրդներից տասնյակ հազարավոր զոհեր խլեց ու վիրավորների առաջացման պատճառ դարձավ:Պատերազմի բուն պատճառներն դեռ ուսումնասիրության կարիք ունեն, սակայն Թուրքիայի պանթուրքիստական ու Ադրբեջանի ռեվանժի ու Ալիևի կլանի իշխանության երկարաձգման գործոնները մեծ դերակատարություն ունեցան…
Ռուս-Թուրքական պայմանագիր , Մարտ 1921 թ Հարցազրույցների շարան հայոց պատմության կարևորագույն հարցերի շուրջ,Հայաստանի Հանրապետության պատմական գիտությունների դոկտոր պրոֆեսոր ՎԼԱԴԻՄԻՐ ՊԵՏՐՈՍՅԱՆ հետ:
ԵՐԵՎԱՆ, 27 ՆՈՅԵՄԲԵՐԻ, ԱՐՄԵՆՊՐԵՍ: «Խորհրդային Հայաստանը հայ ժողովրդի պատմական ճակատագրերում. Հայկական ԽՍՀ կազմավորման 100-ամյակին» գրքույկը ներկայացվեց հանրության դատին: «Արմենպրես»-ի հաղորդմամբ՝ «Ինտեգրացիա և զարգացում» ՀԿ նախագահ, Եվրասիական փորձագիտական ակումբի համակարգող, քաղաքական վերլուծաբան Արամ Սաֆարյանն ասաց, որ գրքույկում տեղ են գտել հայկական ԽՍՀ 71 տարվա պատմությունը և այն կարևորագույն դասերը, որտեղից մարդկիկ կհասկանան որոշ խնդիրների իսկությունն ու խորությունը: «Եվրասիական փորձագիտական ակումբը և «Ինտեգրացիա և զարգացում» ՀԿ-ն վերջին մի քանի ամսվա ընթացքում այս թեմայով իրականացրել են մի գիտահետազոտական հետազոտություն՝ փորձելով գնահատել Խորհրդային Հայաստանի տեղն ու դերը հայ ժողովրդի պատմական ճակատագրում: Մենք ընդգրկել ենք ոչ միայն եվրասիական փոձագիտական ակումբի անդամներին, այլև իրենց ոլորտներում հեղինակավոր…
Մեր զինվորը չպարտվեց, մինչև վերջ զինվորը մնաց դիրքերում: Մինչև նոյեմբերի 14-ը մենք Օմարի դիրքերում էինք: Օմարի լեռնաշղթան մնաց անառիկ: Այս մասին «Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում ասաց պաշտպանության նախկին փոխնախարար, գեներալ Գագիկ Մելքոնյանը՝ հավաստիացնելով, որ ռազմամթերքի, սննդի և դեղորայքի խնդիր չեն ունեցել և ոչ էլ համալրման: Անդրադառնալով դիտարկմանը, որ առաջնագծից դիրքերը բարելավելու մասին տեղեկություններ էին հասնում՝ Գագիկ Մելքոնյանը նշեց. «Շուշիից դեռ 5կմ հեռու էին, օպերացիա կար՝ նախապատրաստվում էինք, մեզ պետք էր 1500 մարդ: Սամվել Բաբայանի հետ ծրագրված էր, իրենք ծրագրել էին Բերձորի կողմից, Շոշի կողմից և Քարին տակի կողմից պետք է փակվեր և Շուշիի տակ հավաքվածներին շրջափակման մեջ պետք է առնեինք…
