0
Օրերից մի օր անցյալում, պահպանողական բանկատերերը՝ Միրիամին ու նրա նմաններին այն դեպքում էին վարկ տրամադրում, երբ վստահ էին լինում և գիտեին, որ իր վարկը տրամաբանական ձևով՝ որպես կապիտալ կներդնի և հետո կկարողանա վերադարձնել: Ուրիշ խոսքով, բանկատերերը զգայուն էին՝ տեսնելու, որ նրանք ժամանակացույցը չխախտեն, այսինքն, երբ ապագայում, տարբեր Միրիամներ կարողանան բավարար շահույթ ձեռք բերած լինեն, որպեսզի, այն ինչ հետագայում են վերցրել՝ վերադարձնեն: Այդուհանդերձ բանկատիրությունը 1920թ. կամ այդ ժամանակներում խախտումների ենթարկվեց: Երկու բան փոխվեց: Առաջինը այն, որ ճիշտ տնտեսական արդյունաբերական հեղափոխությունից հետո շուկայական հասարակությունները լավ աճ գրանցեցին և արդյունքում այս տնտեսություններին էներգիա հասցնելու անհրաժեշտ պարտքը շատացավ: Երկրորդ կետն այն էր, որ բանկատերերը…
Ի՞նչ են անում բանկատերերը: Նախկինում մարդիկ կարծում էին` բանկատերերը նման են միջնորդների այն մարդկանց միջև, որոնք ոչ մի կերպ կարիք չունեն կանխիկ գումարի և այն մարդկանց միջև, որոնք խնայված գումար չունեն և կարիք ունեն փող պարտք վերցնելու, և այսպիսով պահ դրված գումարները պահ դրողներից վերցնում և տալիս են վարկ վերցնողներին, քիչ շահույթ են տալիս պահ դնողներին ու ավելի շատ վերցնում են վարկ վերցնողներից և այդ տարբերությունից շահ են ձեռք բերում: Սա նույն գործն է, որ վաղ անցյալում բանկատերությունը դրանով սկսվեց, սակայն հաստատ այն գործը չէր, որ այսօրվա բանկատերերը զբաղվում են դրանով: Արի ենթադրենք Միրիամը հեծանիվ է արտադրում և մի բանկատերից…
Ալեքսանդր Թամանյանի անվան ճարտարապետի տանն այսօր նշվում էր Չինաստանի Ժողովրդական Հանրապետության հիմնադրման 70-ամյակը։ 1949 թվականի հոկտեմբերի 1-ին չինական կոմունիստական հեղափոխական առաջնորդ Մաո Ցզե-Դունը Պեկինի Տիանանմեն հրապարակում հայտարարեց Ժողովրդական Հանրապետության հիմնադրման մասին։ Հայաստանում Չինաստանի արտակարգ և լիազոր դեսպան Թիան Էրլունն իր ելույթում նշեց, որ 2020 թվականին կկառուցեն միջին ապրող հասարակություն: «Դա նշանակում է յուրաքանչյուր մարդու մեկ շնչին ընկնող եկամուտը պետք է հասնի աշխարհի միջինին՝ դրա հետ մեկտեղ վարելով լավ սոցիալական քաղաքանություն»,- նշեց նա։ Դեսպանն ընդգծեց, որ Չինաստանը ներկայումս ավելի քան 100 երկրի համար համար 1 առևտրային գործընկեր է և աշխարհում ավելի քան 200 տեսակի արտադրողական ապրանքի համար 1 արտադրողը։ «Չինաստանը վարում…
Իրանի հարավային նահանգում գազի խոշոր հանքավայր Է հայտնաբերվել: Այդ մասին, ինչպես տեղեկացնում Է «Արմենպրես»-ը, հայտնել Է Fars գործակալությունը՝ հղում անելով Իրանի ազգային նավթընկերության հետախուզման դեպարտամենտի տնօրեն Սայեդ Սալեհ Հենդիին:«Գազի հսկայական պաշարներ են հայտնաբերվել Իրանի հարավի Ֆարսի նահանգում` այդ տարածաշրջանում մեկ տարվա ակտիվ հետախուզումից հետո»,- ասված Է գործակալության հաղորդագրության մեջ:Հաղորդագրության համաձայն, Իրանի գազախույզները ենթադրում են, որ գազի պաշարները կբավականացնեն Թեհրանի կողմից 16 տարվա սպառման համար:Բացի այդ, նշվում Է, որ հետագա մանրամասնությունները կներկայացնի Իրանի ազգային նավթընկերութան կառավարիչ տնօրենը, հաղորդել Է ՌԻԱ Նովոստին: Աղբյուր՝ armenpress.am
Պատկերացրու մի չինացի բրդի հողագործ գործատու, որը հողատիրոջից վարկ է վերցրել արտադրության գործընթացը առաջ տանելու, ապրանք, աշխատանք, հող և անհրաժեշտ սարքավորումներ գնելու համար, որպեսզի նոր գործ դնի: Այստեղ ճշգրտորեն ի՞նչ է կատարվում: Պարզ է, որ գործատուն տիրոջից փող է պարտք վերցնում այն հույսով, որ բրդի արտադրության ու վաճառքից հետո, կկարողանա պարտքը վերադարձնել: Ամենայն դեպս, եթե այս հարցին ուզենաս տնտեսական շրջանակներում դիտել, պետք է ասես, որ նա փոխանցման արժեքը ապագայից է պարտք անում և քաշում է ներկային: Եթե որոշված լինի այս գործընթացքը, պատկերացնենք որպես երևակայական-գիտական ձևի մի տեսաֆիլմ, կլինի բուրդ հավաքող հողագործին այսպես պատկերացնել, որ նա ապագային դիտում է կիսաթափանցիկ թաղանթի…
Ժամանակակից տնտեսությունը յուրաքանչյուր էկոհամակարգի նման չի կարող առանց վերագործարքի շարունակել գոյատևել: Հենց նույն ձևով, որ կենդանիներն ու բույսերը անընդհատ թթվածին և ածխածնի երկօքսիդը, որ ուրիշներն են արտադրում՝ վերագործարքի են ենթարկում, այնպես էլ աշխատավորներն էլ պետք է իրենց աշխատավարձերը խանութներում ծախսելով՝ կրկին շրջանառության մեջ գցեն և առևտուրն էլ պետք է իր եկամուտը ծախսելով ու աշխատավարձեր տալով կրկին շրջանառության մեջ դնել, իհարկե, եթե երկուսն էլ ուզենան շարունակել գոյատևել: Եվ ճիշտ մեր էկոհամակարգի նման, վերագործարքի մեջ պակասը կամ բացը անապատացման պատճառ կդառնա, նույնպես, եթե վերագործարքը տնտեսության մեջ կանգ առնի, մեր գործը կհասնի ճգնաժամերի, որը աղքատության ու քանդիչ զրկվածության պատճառ կդառնա: Հիմա, որ ես…
Հիմա, որ վերադարձանք Ֆաստուսին, պետք է իմանաս, որ պատմության այն օրինակը, որ այսօր մարդիկ հաճախ են կարդում, և հաճախ է ցուցադրվում թատերական սրահներում, նույն դոկտոր Ֆաուստինն է, նրա` ուշացումով օրինակն է Գերմանացի բանաստեղծ Գյոթեի գրությամբ: Մինչ դեռ Մալրոն իր թատրոնը գրել է 16-րդ դարի վերջում, Գյոթեն "Ֆաուստը" գրել է 19-րդ դարի սկզբում: Այս երկու թատրոնների տարբերությունը շատ հետաքրքիր է, առնվազն տեսության առումով: Տարբերություններից մեկն այն է, որ Մալրոյի օրինակում Ֆաստուսը Մեֆիսոֆելին կանչում է իր մոտ, որովեհտև զգում է, որ Աստվածը և սուրբ տեքստերը նրան չեն բավարարելու: Նրա ապստամբությունը մի կրոնական ու փիլիսոփայական ապստամբություն է: Սակայն Գյոթեյի "Ֆաուստ" վեպի դրդապատճառը ավելի…
Չինաստանի հասարակական և տնտեսական կառուցվածքից պարզ պատկերացում ունենալը հեշտ ու հասարակ գործ չէ: Այս երկրում աննախադեպ տնտեսական աճով, կոմունիստական կուսակցությունը առաջին ու վերջին խոսքն է ասում: Եթե անցյալում Չինաստանը ճանաչվում էր, որպես ամենամեծ բնակչություն ունեցող և անորակ «կոմունիստական» ապրանքներ ունեցող երկիր, այսօր այս երկրի ղեկավարների յուրաքանչյուր խոսքով ու Պեկինում տնտեսական որոշումով Ամերիկայի ու Եվրոպայի շուկաները սկսում են տատանվել: Համաձայն Չինաստանի սահմանադրության, նրա տնտեսական համակարգը հենված է ընդհանուր սեփականության և տարբեր տնտեսական սեփական համակարգերի զարգացման հիման վրա և բաշխման համակարգ, որը հենված է բաշխում աշխատանքի չափով և բաշխում տարբեր եղանակներով: Այս երկրում ոչ թէ մեկ տեսակի տնտեսություն, այլ մի քանի տեսակի…
Ինչպես տեսանք, ֆեոդալական համակարգում գյուղացիները առանց որևէ ղեկավարի` զբաղված էին արտադրությամբ ու տերն իր բաժինը վերցնելուց հետո, վերջում ինչ որ մնար՝ գյուղացիներն էին վերցնում: Մինչդեռ աշխատավարձը չէր ձևակերպվել, շահույթաբերությունը կենսական հարց չէր և պարտքը ուշագրավ հարց չէր համարվում մեծամասնության համար: Արդյունքում, հարստությունը կուտակվում էր հողատերերի պալատներում ու մեծ բնակարաններում: Նրանք, ովքեր ուժն իրենց ձեռքում էին պահում, մեծ հարստություն էին կուտակում՝ ոչ թէ կապիտալի ներդրումով, առևտրով կամ շահույթով, այլ թալանելով ֆեոդալ տերերին և ուրիշ մարդկանց կամ ճշգրիտ ծրագրերով մոտենում էին թագավորների ներքին օղակներին, կամ արտասահմանցիների հետ պատերազմների ժամանակ ու նման ձևերով և երաշխավորում էին իրենց երևակայության մեջ եղած ուժն ու փառքը,…
Ֆեոդալական ժամանակաշրջանում, ավելցուկի արտադրությունը, ինչպես որ նկատեցինք, գրքի առաջին գլխում, ցանկացած տնտեսության նախապայմանն է, մասնավորապես այս հերթականությամբ՝ Արտադրություն, Բաշխում, Պարտք, Վարկ:Այսինքն՝ նախ գյուղացիները հողի վրա աշխատում էին և գյուղատնտեսական ապրանք էին արտադրում: Հետո ֆեոդալ տերը իր գործակալին ուղարկում էր, որ իր բաժինը վերցնի, թեկուզ ուժի միջոցով (բաշխում): Արդյունքում, տերը այն ինչից վերցրել էր՝ գոհ էր ու օգտավետ, ինչ արտադրանք որ մնար կվաճառեր փողի դիմաց, որն իրեն հնարավորություն էր տալիս որոշ բաներ գնել, ծառայողական ծախսերը կատարել և վարկեր տրամադրել ուրիշներին (պարտք - վարկ): Սակայն, երբ գետինը և աշխատանքը ապրանքի վերածվեցին, մեծ շրջադարձ տեղի ունեցավ, փոխարեն ավելցուկի՝ բաշխումը արտադրությունից հետո կատարվի, բաշխումը…
Բարձր ֆինանսներ. Կորզող ոլորտՀարցազրույց Սասկիա Սասենի հետ «Սև Բիբարը» սկսել է գլոբալ ֆինանսական համակարգն ու տիրապետումն ըմբռնելուն ուղղված տեքստերի թարգմանության ու արտադրման շարք: Ամեն ինչ սկսվեց ROAR անգլալեզու ամսագրում զետեղված` «Օֆշորային ֆինանսներ: Ինչպես է կապիտալն իշխում աշխարհին» հոդվածից, որը, պարզվեց, Անդրազգային ինստիտուտի` «Ուժի դրությունը 2019 թ.» խոշոր զեկույցից հատված էր: Անդրազգային ինստիտուտը (Transnational Institute, TNI) Ամստերդամում գտնվող, սակայն ամբողջ աշխարհից գիտնականների, հետազոտողների և սոցիալական շարժումների մասնակիցների համախմբող միջազգային ցանց է, որն արդեն քառասուն տարի աշխատում է համաշխարհային սոցիալական փոփոխության ուղղությամբ: Այն իր գործունեության ընթացքում հետաքննել ու համաշխարհային օրակարգ է բարձրացրել զինաթափման ու կայսերական էքսպանսիայի, ապարտեիդի ու բռնապետությունների, «երրորդ աշխարհի» նկատմամբ…
